Crillon – Khi nghỉ dưỡng trở thành một nghệ thuật sống

1. Nguồn gốc và kiến trúc Neoclassical (1755–1758)

• Khởi nguồn kiến trúc: Năm 1755, vua Louis XV chọn kiến trúc sư Ange‑Jacques Gabriel – người thiết kế Place de la Concorde – xây dựng hai tòa cung điện theo phong cách Neoclassical lồng ghép Corinthian colonnade và khối đá cân đối, trang nhã. Tòa bên tây (nay là Hôtel de Crillon) dùng để làm văn phòng và dinh thự cho quý tộc 

• Thiết kế mặt tiền: Facade chia thành các tầng rõ ràng  đá với đường chỉ ngang ở tầng thấp, lan can đá tầng giữa và mái Mansard kiểu Pháp đỉnh cao, tạo thế kiên cố nhưng tinh tế.

  

 2. Biến thành dinh thự quý tộc (1758–1788)

• Chủ sở hữu đầu: Năm 1758, Louis‑François Trouard hoàn thành tòa dinh với các phòng đại sảnh, nổi bật là Salon des Aigles. Đây là nơi diễn ra các sự kiện văn hóa và giao thiệp ngoại giao quý phái
  
  Gia đình Crillon: Năm 1788, tòa nhà được François‑Félix de Crillon – hậu duệ dòng Crillon – mua lại. Dinh thự trở thành trung tâm tiếp đón bộ môn tinh hoa và hoàng tộc Pháp ﹘ sau đó bị trưng dụng bởi nhà nước trong Cách mạng Pháp.

  

 3. Cách mạng, tử vì đạo và chuyển đổi định mệnh (1789–1909)

• Thời Cách mạng: Tòa nhà bị tịch thu (1791), lúc này Louis XVI và Marie Antoinette vẫn còn đến đây. Năm 1793, hai vị bị xử tử ngay quảng trường trước tòa nhà .

• Chuyển đổi khách sạn: Sau trở lại tay gia đình Crillon, đến năm 1906 công ty Société du Louvre mua lại, và dưới tay kiến trúc sư Walter‑André Destailleur, hai tòa sát cạnh được sáp nhập để rộng thêm năm 1907. Năm 1909 chính thức mở cửa là khách sạn sang trọng mang tên Hôtel de Crillon.

  

4. Trùng tu lớn – bảo tồn & hiện đại hóa (2013–2017)

• Đóng cửa & tu sửa trọng điểm: Từ tháng 3/2013 đến cuối 2017 khách sạn đóng cửa để phục hồi khổng lồ với kinh phí ~€200 triệu do Richard Martinet (Affine Design), Aline Asmar d’Amman làm art‑director, cùng Tristan Auer, Chahan Minassian, Cyril Vergniol, Karl Lagerfeld tham gia 

• Phục hồi nguyên trạng lòng tòa: Cột đá Corinthian, trần sky‑blue, Salons lịch sử như Salon Marie‑Antoinette, Salon des Aigles được phục dựng tỉ mỉ. Nội thất mới pha giữa bản sắc 18th‑c và tiện nghi hiện đại (spa, hồ, phòng suite signature…) 

  

 5. Di sản và giá trị ngày nay

• Xếp hạng di tích: Từ 1900, mặt tiền được bảo vệ theo luật Di sản; năm 2018 đạt danh hiệu “Palace” cao cấp nhất tại Pháp.

• Khách danh giá qua thời đại: Đón tiếp Theodore Roosevelt, Franklin Roosevelt, Charlie Chaplin, Madonna, Leonard Bernstein… sau đợt trùng tu tiếp tục thu hút giới thời trang, nghệ sĩ và chính khách toàn cầu 

• Phục dựng văn hóa truyền thống: Kết nổi tinh hoa 18th‑c với dịch vụ tinh tế 21st‑c. Nội thất bespoke theo phong cách “residential”, không gian spa, bar Les Ambassadeurs đều mang dấu ấn lịch sử và nghệ thuật sống (art de vivre) Pháp.

  

 Tóm lại: Hôtel de Crillon là một trong hai tòa palace đối xứng trên Place de la Concorde, đại diện cho đỉnh cao kiến trúc Neoclassical Pháp. Trải qua thời Cách mạng, chuyển hóa từ dinh thự, đóng vai trò chứng nhân của lịch sử và trở thành khách sạn cao cấp từ năm 1909. Đợt trùng tu gần nhất bảo tồn di sản nhưng cập nhật tiện nghi thế kỷ 21 – đưa Crillon lên hàng “di sản sống” đúng nghĩa.